លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ គឺជាស្ថាបត្យករ និង ជាអ្នករៀបចំក្រុងដ៏មានទេពកោសល្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម

September 28, 2017

លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ កើតនៅថ្ងៃទី២៣ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩២៦នៅក្នុងខេត្តកំពត។ លោកមាន ឪពុកជាអ្នកជនបទ និង ម្តាយជាអ្នកភ្នំពេញ។ លោកជា កូនទី២ ក្នុងចំណោមបងប្អូនចំនួន៣នាក់គឺលោកមានបងប្រុសម្នាក់ និងប្អូនស្រីម្នាក់។ ជីវិតសិក្សា នៅឆ្នាំ១៩៤៦ លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ទទួលបានអាហារូបករណ៍ ទៅរៀននៅប្រទេសបារាំងខាងផ្នែកច្បាប់។ បន្ទាប់ពីសិក្សា បានរយៈពេល១ឆ្នាំ ផ្នែកច្បាប់ លោកក៏បានប្តូរទៅរៀនផ្នែកស្ថាបត្យកម្មនៅសាកលវិទ្យាល័យ Ecole des Beaux Art របស់បារាំង។ លោក ម៉ូលីវណ្ណ បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសបារាំង នៅឆ្នាំ១៩៥១។ ក្នុងពេលរស់នៅ និង សិក្សានៅក្នុងប្រទេសបារាំង លោកបានចាប់អារម្មណ៍ជក់ចិត្តខ្លាំង និង ព្យាយាមរៀនសូត្រពីគំរូស្ថាបត្យកម្មថ្មីៗនៅទីនោះ។ ជីវិតគ្រួសារ លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅប្រទេសបារាំង ដែលភរិយារបស់លោកជា ជនជាតិស្វីស។ ចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍នេះ លោកមានកូនចំនួន៦នាក់ គឺប្រុស៣ ស្រី៣។ បច្ចុប្បន្នកូនខ្លះរស់នៅបរទេស និង ខ្លះរស់នៅកម្ពុជា។ ចំណែកភរិយារបស់លោក ជាជនជាតិស្វីសរស់នៅជាមួយលោក នៅភូមិគ្រឹះម៉ូដបុរាណមួយនៅក្នុងក្រុងសៀមរាប រហូតដល់ថ្ងៃលោក ទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី២៨ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧។ ឯកសារជាច្រើនទាំងជាតិ និង អន្តរជាតិ បានបង្ហាញពីប្រវត្តិសិក្សា និង ស្នាដៃរបស់លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ប៉ុន្តែមិនសូវមាននិយាយពីជីវិតផ្ទាល់ខ្លួន និង គ្រួសារនោះទេ។ ជីវិតការងារ និង ស្នាដៃបន្សល់ទុកដល់បច្ចុប្បន្ន បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសបារាំង ពោរពេញទៅដោយសមត្ថភាព និងទេពកោសលនោះ លោកបានត្រលប់មកកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៥៥ ហើយមួយឆ្នាំក្រោយមកលោក ត្រូវបានតែងតាំងជា ប្រធានស្ថាបត្យករកម្ពុជា។ លោកបានគូសប្លង់សំណង់អគារល្បីៗ ជាច្រើននៅក្នុងទសវត្សរ៍៥០ និង ៦០ ដែលមានភាពល្បីល្បាញទាំងថ្នាក់ជាតិ និង នៅក្នុងតំបន់។ ស្នាដៃសំខាន់ៗរបស់លោក រួមមាន៖ ១. វិមានឯករាជ្យ កសាងឡើងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនៅឆ្នាំ១៩៥៨ ជាការបញ្ជាក់ពីមោទនភាពរបស់កម្ពុជា ទទួលបានឯករាជ្យពីអាណានិគមន៍បារាំងនៅឆ្នាំ១៩៥៣។ ២. ពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិក កសាងឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ ផ្ទុកមនុស្សបាន ៦០ ០០០នាក់។ កាលនោះសំណង់នេះ ល្អស្អាតដាច់គេនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ៣. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ កសាងឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៦០ មានការរចនាយ៉ាងប្រណិត។ ៤. សាលសន្និសីទចតុមុខ ស្ថិតនៅមុខសាលាឧទ្ធរណ៍ ក្បែរព្រះបរមរាជវាំង បន្តប្រើប្រាស់ដល់បច្ចុប្បន្ន។ ៥. វិមានរដ្ឋចំការមន និង រួមទាំងសំណង់ជាច្រើនទៀត ដែលនៅបន្តឲ្យកូនខ្មែរនៅមើលឃើញ និង ប្រើប្រាស់ដល់បច្ចុប្បន្ន។ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥៥ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧០ បិតាស្ថាបត្យកម្មរូបនេះ បានគូសប្លង់លើគម្រោងសំខាន់ជិត១០០ គម្រោង។ នៅឆ្នាំ១៩៦៧ លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ហើយក៏ជាអ្នកបង្កើតសាលាបណ្តុះបណ្តាលវិស័យសិល្បៈវប្បធម៌ដំបូងគេគឺ សាកលវិទ្យាល័យវិចិត្រសិល្បៈ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកគឺជាសាកលវិទ្យាធិការដំបូងគេ របស់សាកលវិទ្យាល័យនេះ។ ការជម្លៀសចេញពីប្រទេស និង វិលត្រលប់ចូលប្រទេសវិញ ក្រោយរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ លោក និង ក្រុមគ្រួសារ បានជម្លៀសខ្លួនទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសស្វីស។ ក្នុងឱកាសនោះលោក ក៏បានបម្រើការងារនៅUN Human Settlements Program រយៈពេល១០ឆ្នាំ។ ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងបារីស លោកបានវិលត្រលប់មកកម្ពុជាវិញនៅឆ្នាំ១៩៩១ និង បានប្រើប្រាស់ជំនាញរបស់លោកជួយអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជាបន្តទៀត។ លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ថ្លែងប្រាប់កាសែត ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីឆ្នាំ២០១៥ថា លោកបាននាំគ្រួសារទៅរស់នៅក្នុងទីក្រុងសៀមរាបកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៤ គឺចង់ឲ្យជីវិតចុងក្រោយរបស់លោក បញ្ចប់នៅទីនោះដោយស្ងប់ស្ងាត់ ដោយសារមានអនុស្សាវរីយ៍ច្រើន ព្រោះលោកធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាកាលពីឆ្នាំ២០០២។ លោកក៏បានថ្លែងប្រាប់កាសែត ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដោយបារម្ភពី ចំពោះសិស្សនិស្សិតខ្មែរ មិនសូវបានយកចិត្តទុកដាក់រៀនសូត្រពីប្រវត្តិសាស្ត្រដែលមានសារៈសំខាន់។ លោកបានចងក្រងឯកសារជាច្រើនទុកឲ្យកូនខ្មែរស្រាវជ្រាវ ដែលសៀវភៅទាំងនោះរួមមាន«គម្រោងរៀបចំទីក្រុងភ្នំពេញ និងសៀវភៅគម្រោងទីក្រុងខ្មែរបុរាណ» ជាដើម។